Afrykański pomór świń (ASF) – co muszą wiedzieć hodowcy

Czym jest ASF?

Afrykański pomór świń (ASF) to bardzo groźna, zakaźna choroba, która dotyka zarówno świnie domowe, jak i dziki. Nie jest groźna dla ludzi, ale dla hodowców stanowi ogromne zagrożenie – choroba potrafi w kilka dni zniszczyć całe stado. W przypadku potwierdzenia ASF w gospodarstwie wszystkie świnie muszą zostać uśmiercone, a teren poddany dezynfekcji.

Jak rozpoznać ASF?

Objawy ASF mogą być różne, ale do najczęściej występujących należą:

• nagłe padnięcia zwierząt,
• gorączka, apatia, brak apetytu,
• zaczerwienienia i wybroczyny na skórze (uszy, brzuch),
• problemy z oddychaniem, wymioty, biegunki (często z krwią).

Nie każde zachorowanie daje pełny obraz, dlatego w razie podejrzenia trzeba natychmiast zgłosić się do lekarza weterynarii.

Jak ASF dostaje się do gospodarstwa?

Najczęstsze drogi przenoszenia wirusa to:

• kontakt ze zwłokami dzików lub ich wydzielinami,
• pasza, woda, słoma lub siano zabrudzone przez dziki,
• mięso i produkty wieprzowe od zakażonych zwierząt,
• zanieczyszczone buty, odzież, sprzęt czy pojazdy.

ASF jest bardzo odporny – w mięsie i wyrobach wędliniarskich wirus potrafi przetrwać nawet kilka miesięcy.

Jak chronić gospodarstwo?

Podstawą walki z ASF jest bioasekuracja. Każdy hodowca powinien stosować zasady, które ograniczą ryzyko zawleczenia wirusa:

• ogrodzenie gospodarstwa – aby uniemożliwić kontakt świń z dzikami,
• maty dezynfekcyjne przy wjeździe i wejściu do budynków,
• zmiana odzieży i obuwia przed wejściem do chlewni,
• zakaz wprowadzania obcych zwierząt bez kwarantanny,
• niekarmienie świń resztkami kuchennymi i produktami niewiadomego pochodzenia,
• dezynfekcja sprzętu i pojazdów wjeżdżających na teren gospodarstwa.

Warto też ograniczyć liczbę osób mających dostęp do chlewni.

Co zrobić, gdy podejrzewasz ASF?

• natychmiast powiadomić lekarza weterynarii,
• nie przemieszczać świń i nie sprzedawać ich,
• wstrzymać transport pasz, obornika i gnojowicy,
• zabezpieczyć zwłoki padłych świń i czekać na decyzję służb weterynaryjnych.

Szybka reakcja może uchronić okoliczne gospodarstwa przed stratami.

Dlaczego ASF to tak duży problem?

• śmiertelność świń jest bardzo wysoka – nawet 100%,
• gospodarstwa z ASF są likwidowane, a stada wybite,
• wprowadza się zakazy transportu i sprzedaży świń w promieniu wielu kilometrów,
• ceny trzody spadają, a eksport jest wstrzymywany.

Dla rolnika oznacza to często utratę dorobku wielu lat pracy.

Podsumowanie

ASF to jedno z największych zagrożeń dla polskich hodowców świń. Ponieważ nie ma szczepionki ani skutecznego leczenia, jedyną bronią jest bioasekuracja i odpowiedzialne zachowania rolników. Tylko rygorystyczne przestrzeganie zasad ochrony gospodarstw może zatrzymać tę chorobę.

Pamiętaj:

• ASF nie zagraża ludziom, ale jest śmiertelny dla świń i dzików.
• Nie ma szczepionki ani leczenia – jedyną ochroną jest bioasekuracja.